Fotogroep Fomo

FOMO opende (10/12 januari) dit jaar goed met een expositie in Tiliander te Oisterwijk. Natuurlijk waren de recensoren van FMT erbij – we hadden zelfs de eer om de expositie te openen (lees het artikel Esthetiek in fotografie). Eigenlijk is een expositie ditmaal een understatement; FOMO haalde alles uit de kast voor een heus foto-event. Tiliander bruiste dan ook met liefhebbers van de fotografie die uitwaaierden tussen expositiezaal en audiovisuele ruimte, welke ook uitgebreid de tijd namen voor een drankje in de aangrenzende caféruimte.
Allereerst laat FOMO zien een zeer geëngageerde fotovereniging te zijn met de diverse projecten die men onderneemt (zoals bijvoorbeeld een samenwerking met het plaatselijke AZC), de diversiteit aan getoond werk (ook audiovisueel) maar ook met haar publiek. Jong en oud dat duidelijk betrokkenheid toonde voor fotografie.
Daarnaast springt ook de professionele opzet in het oog. Zorgvuldig gepresenteerd en uitgelicht werk, overzichtelijke informatie via een expocatalogus inclusief foto’s van de auteurs. Met QR-codes kon aanvullende informatie worden opgeroepen.
Een selectie uit de expositie
We bespreken hier enkele auteurs en hun werk die FMT het meest is opgevallen.
Paul Kil brengt ons drie liefdevolle portretten van twee vrouwen met de titels Affectie, Kimono en Meer dan vriendschap. Geluikte, neergebogen blikken, een hand die subtiel de ander aanraakt. De modellen hebben duidelijk een toevlucht tot elkaars nabijheid gevonden – je wiegt je als het ware in hun stille belofte. Hoewel zeker expositiewaardig, vinden we het gekleurde beeld wat minder passend tussen de zwart-wit flankbeelden die als duo – gezien ook de titels – een beter uitgebalanceerd presentatiepaneel zouden vullen.
Els Petersen Nobbe presenteert een vijftal beelden van verschillende zaaddozen die solistisch geïsoleerd in beeld worden gebracht. De beelden doen terugdenken aan de botanische atlassen met gedetailleerde tekeningen of gravures van planten, samen met hun namen, kenmerken en soms medicinale toepassingen. Deze boeken waren populair in de tijd voordat fotografie bestond en werden gebruikt door wetenschappers, apothekers en verzamelaars. Petersen Nobbe brengt de werken prachtig gedetailleerd en belicht in beeld. De vignettering – die iets subtieler zou mogen – draagt daaraan bij.
Iconisch vinden we het werk Maskerade van Gerrie Vermeulen. FMT heeft lang bij deze Maskerade stilgestaan, maskerades dagen immers uit omdat het een spel van onthulling en verhulling belooft. Vermeulen beschermt in dit werk prima wat verborgen moet blijven en vervormt wat zichtbaar is. Het roept vragen op: Wie schuilt erachter? Zie ik daar een paardenstaart? Wat wordt gespeeld, en wat is echt? Maskerade is wat FMT betreft een geslaagde mix tussen illusie en waarheid, en vooral een uitnodiging om te kijken voorbij wat het oog vangt. Wat kan fotografie toch inspirerend zijn! – met dank aan de auteur.

Terwijl wordt omgeroepen dat er wederom een audiovisuele presentatie gaat starten in de aangrenzende zaal, besluiten wij onze ronde te vervolgen – in de hoop dat het wat minder druk wordt. Het blijkt ijdele hoop – FOMO blijkt gewild en dat is mooi te ervaren.
Stekkie is de titel van de foto van Carolien Bouwmans die ook de expositieposter siert – en zeker niet onterecht. Hoogste tijd voor een verdiepende fotobespreking van dit werk. Wij herkennen in dit werk de zogenaamde “ligne claire” ofwel klare lijn (wel eens Kuifje gezien?). Laten we het vertalen naar een vorm van visuele helderheid met een narratieve focus. Bouwmans laat minimalistische precisie zien, waarbij elke lijn en elk vlak een eigen verhaal vertelt. Dit levert een sterk narratief op, als een moment in een groter verhaal. Het stekkie als plantje is dan wellicht de werkelijkheid die herkenbaar is, echter wordt deze gestileerd en geabstraheerd door de dynamische compositie.

Ad van de Sande polijst met zijn Schemernevels 1 t/m 4 verweerde stenen door vertrouwde beelden (wie kent de vegetatie van de Drunense Duinen niet) te herinterpreteren. Het werk van Van der Sande is een subtiele daad van herinterpretatie die een vertrouwde taal gebruikt, maar met nieuwe accenten of contexten speelt. De auteur breekt daarmee bestaande verwachtingen terwijl hij het bekende houvast geeft als toegangspoort voor de kijker. Het papiergebruik (Awagami) , afdrukvorm en presentatie geven diepte aan ogenschijnlijk simpele, bekende objecten. Van der Sande daagt hier bestaande clichés uit en brengt daarmee nieuwe vitaliteit.
Het werk van Bart Smulders recenseerden we eerder (Bart Smulders in Elckerlyc). Het is duidelijk dat dronefotografie zijn fingerprint is – nu laat hij binnen die fotografievorm een aantrekkelijk beeld zien van Almáchar by Night. Geen witgekalkte gevels dit keer of rozijnen en druiven. De smalle straatjes van bovenaf zijn een geschikt onderwerp voor Smulders’ dronefotografie. Zijn fotografie wordt kunstzinnige fotografie daar het verder gaat dan het simpelweg vastleggen van spectaculaire beelden. Smulders onderscheidt zich in deze titel door een creatieve conceptuele benadering. Zien we op het eerste oog lavastromen op vulkanische grond, geeft Smulders ons een nieuw perspectief op rozijn en druif.

Is Medusa in de natuurwetenschappen een algemene term voor de volwassen fase van kwallen, in de mythologie is het een monsterlijke figuur die door Marielle van de Wiel gelaagd wordt afgebeeld. Door deze visuele conceptuur raakt de auteur aan de complexe en rijke symboliek van Medusa door de eeuwen heen als krachtig symbool in kunst, literatuur en cultuur. Eerder zagen we haar werk in alle eenvoud opgespeld op kaal beton – ook het monster en de Zeeroos zouden daarbij gedijen.
(Klik op foto’s/navigatie om de serie te bekijken)
Jos de Kort houdt met ons een Winterstop. We vermoeden dat de titel slaat op een plantenkas waar even de tijd stil is gezet. De foto’s ademen een stille geometrie, een spel van vierkante vlakken en strakke lijnen die elkaar kruisen, met hier en daar een glimp – een vage doorkijk – naar een onduidelijk verderop, waar vormen en kleuren zich nauwelijks prijsgeven. De Kort geeft ons met zijn goed samenhangende serie een moment van introspectie.
Sluiten we af met een werk – Evenwicht – (eveneens van de Kort) om bij weg te dromen. Een werk met een sterk nostalgische lading. Gestrekt zweven de armen van het kind als vleugels, alsof de aarde even het gewicht van zijn voeten vergeet. Het kind beweegt zich met speels evenwicht tussen water (?) en lucht. Elke stap een sprongetje naar het onbekende, elke beweging een belofte van het ongekende, gevangen in de stilte van het zwart-wit. Het is de perfecte herinnering, een bladzijde in het album van vriendschap, waar tijd zich vergist en alles licht aanvoelt.
